Fascia: het bindweefsel dat je emoties vasthoudt en lichaam vormt - Inspirerend Leven (2024)

Elke emotie die je vaak voelt en beweging die je vaak herhaalt, vormt je lichaam. Deze emoties en bewegingen maken een afdruk in je bindweefsel of fascia. “Je fascia geeft je lichaam vorm en schrijft voortdurend mee aan de geschiedenis van ons denken, ons voelen en ons doen,” zegt fascia-expert Peter Schwind in zijn fascinerende boek Fascia. In dit artikel uit zijn boek lees je hoe je emoties en bewegingen je lichaam vormen.

De basisthema’s van ons gevoel worden via de spierspanning ook in ons fascia-netwerk geprent.

Je fascia of bindweefsel is een ontzettend belangrijk én onderschat onderdeel van je lichaam. Fascia is een soort web dat ons hele lichaam doordringt. Het verbindt onze spieren, botten, organen en andere weefsels met elkaar. Fascia is verantwoordelijk voor de vorm, stevigheid en flexibiliteit van ons lichaam.

Maar fascia is nog veel meer: het schrijft voortdurend mee aan de geschiedenis van ons denken, ons voelen en ons doen. Fascia reageert bijvoorbeeld als we steeds weer dezelfde bewegingen maken, bijvoorbeeld met de muis van de computer werken. Het reageert ook op de gewoonte om altijd in dezelfde houding voor het beeldscherm te zitten.

Wat is fascia?

Fascia is het bindweefsel (dat uit meerdere lagen bestaat) dat ons lichaam in- en uitwendig zijn vorm geeft. Het omhult het lichaam als geheel, maar ook alle delen: spieren, pezen en botten, organen, vaten en zenuwen, hersenen en ruggenmerg. Zonder fascia zouden we vormloos zijn en er vanbuiten ongeveer uitzien als een amoebe, terwijl binnenin ons bij elke beweging alles door elkaar zou schudden.

De invloed van emoties op je bindweefsel

Fascia houdt ons lichaam bij elkaar en verbindt alles in ons lichaam. Fascia vormt een verbinding tussen de activiteit van onze spieren en onze emoties en staat in verbinding met onze zenuwen en onze hersenen. Emoties vormen je lichaam via het bindweefsel.

Stel je voor wat er met het lichaam gebeurt van iemand die vaak neerslachtig is. Dit basisgevoel zal invloed hebben op al zijn handelen. Ongeacht of hij op zijn werk een gesprek voert met zijn collega’s of privé contact heeft met anderen, onderhuids is de neerslachtigheid aanwezig. Die heeft invloed op zijn hele lichaam, ook wanneer hij zich helemaal niet bewust is van zijn beklagenswaardige toestand. De neerslachtigheid wordt een onderdeel van zijn karakter, iets wat onderhuids altijd mee resoneert.

Wat betekent het voor de bindweefsellagen in het menselijk lichaam als een dergelijke toestand bij alle activiteiten in het persoonlijke en privéleven de toon aangeeft? Deze persoon zal zich bewegen naargelang zijn gemoedstoestand en ook dienovereenkomstig ademen. Zijn ademhaling zal niet zeer diep zijn en wellicht heeft hij soms het gevoel dat er een band om zijn borst zit. Ademhalingsbewegingen zijn een van de belangrijkste invloedsfactoren voor lichaamsbouw en welzijn.

Dezelfde bewegingen vormen je lichaam

Wanneer een beweging daarnaast vaak wordt gemaakt (we ademen duizenden keren per dag) wordt dit letterlijk diep in alle weefsels genesteld. In onze spieren, de bijbehorende bindweefsellagen, maar ook in de bindweefselvliezen en de banden van de organen. Vermoedelijk geldt dit ook voor de hersenvliezen en de ruggenmergvliezen.

Dat geldt natuurlijk niet alleen voor iemand die zich met negatieve stemmingen door het leven sleept. Ook zijn tegenspeler voor wat betreft de emoties, iemand die uitbundig en goed gemutst zijn weg vindt, zal soms zelfs op dezelfde plekken in zijn lichaam als de neerslachtige persoon bepaalde verschijnselen vertonen. De symptomen die zich daar voordoen, zijn weliswaar totaal andere, maar ze zullen zich even duurzaam vastzetten in het weefsel als bij de persoon die we als eerste hebben genoemd.

De kracht van emoties

Emoties hebben een onzegbare kracht, ze vormen ons lichaam meer dan ons verstand ooit zou kunnen. Aangezien bindweefsels zeer vormbaar zijn, zijn ze een belangrijk aanspreekpunt voor ons gevoel. Dit proces kan al zeer vroeg in het leven beginnen.

Echt relevant wordt het echter pas tijdens de puberteit. De manier waarop we ons eigen lichaam waarnemen, maar meer nog hoe we denken dat anderen het waarnemen, draagt bij aan het vormingsproces van ons uiterlijk. Dit proces gaat levenslang door. Zo kan het goed zijn dat achter de brede schouders van de afgetrainde atleet nog altijd de smalle borstkas van een verlegen jongeman schuilgaat. De getrainde spieren veranderen alleen een zeer specifieke dimensie van ons lichaam. Spieren kunnen echter alleen ruimte vinden daar waar het veel taaiere bindweefsel dat toestaat.

Emoties vormen bindweefsel en de rest van het lichaam

De basisthema’s van ons gevoel worden dus via de spierspanning ook in ons fascia-netwerk geprent. De manier waarop dit gebeurt, blijft typisch genoeg niet beperkt tot één soort bindweefsel, bijvoorbeeld het spierbindweefsel. Dit bindweefsel is meestal slechts het begin van de versterking van een zeer persoonlijk overkoepelend spanningspatroon. Via de extra spanning in met name de spieren breidt de spanning zich verder uit naar de dieper gelegen membranen die onze botten met elkaar verbinden.

Als we inwendig steeds opnieuw onze vuisten ballen zonder onze boosheid kwijt te raken of los te laten, komt de spanning uiteindelijk ook terecht in de banden. Via de banden bereikt ze uiteindelijk de taaie bindweefsellaag die de twee naast elkaar gelegen botten in de onderarm met elkaar verbindt: het interossaal membraan tussen het spaakbeen en de ellepijp. Uiteindelijk zal zelfs de druk in onze gewrichten veranderen.

De gezonde, lage druk in de gewrichtskapsels neemt toe. De verdeling van de gewrichtsvloeistof wordt gehinderd en dat het glijdende oppervlak van de gewrichten, het kraakbeenoppervlak, aan grotere slijtage onderhevig wordt. Ten slotte ballen we niet alleen onze vuisten, maar onderhuids ook de hele onderarm. Misschien merken we dat pas heel laat, als de eerste symptomen zich voordoen.

Bewerkt fragment uit: Fascia

Lees verder over emoties voelen:

• In gesprek met je lichaam: zo kun je omgaan met heftige en pijnlijke emoties
• Heb je geleerd om je emoties te onderdrukken als kind? Zo kun je ze weer leren voelen
• De zachte kracht van zelfcompassie: zo kun je omgaan met pijnlijke emoties
• 16 manieren waarop onderdrukte emoties opduiken in je leven